Oligoastenozospermi, erkeklerde sperm sayısı (oligospermi) ve hareketliliği (astenospermi) gibi iki önemli parametrenin düşük olduğu bir durumdur. Bu durumda, hem sperm sayısı hem de hareketlilik oranı normal değerlerin altında olabilir.

WHO (World Health Organization) tarafından belirlenen kriterlere göre, oligoastenozospermi için aşağıdaki değerler kullanılır:

1. Oligospermi: Ejakülatın spermatozoa konsantrasyonu 15 milyon/ml’den daha düşüktür.
2. Astenospermi: Ejakülattaki hareketli spermatozoa oranı, ileri doğru hareket eden spermatozoaların oranı, %32’nin altındadır.

Oligoastenozospermi’nin birçok farklı nedeni olabilir:

1. Genetik faktörler: Genetik yatkınlık, sperm üretimi veya hareketliliği üzerinde etkili olabilir.
2. Hormonal dengesizlikler: Hormon seviyelerindeki düzensizlikler, sperm üretimini ve hareketliliğini etkileyebilir.
3. Varikosel: Testislerdeki damarların genişlemesi ve varis oluşturması, sperm üretimini ve hareketliliğini etkileyebilir.
4. Enfeksiyonlar ve iltihaplanmalar: Testislerde veya üreme yollarında enfeksiyonlar, sperm üretimini ve hareketliliğini olumsuz etkileyebilir.
5. İlaçlar ve toksinler: Bazı ilaçlar, radyasyon veya kimyasal maddeler sperm üretimini ve hareketliliğini azaltabilir.
6. Yapısal bozukluklar: Doğuştan gelen anatomik veya yapısal bozukluklar, sperm üretimini ve hareketliliğini etkileyebilir.

Oligoastenozospermi tanısı için bir ürolog veya üreme sağlığı uzmanı tarafından değerlendirme yapılmalıdır. Sperm analizi (spermiogram) ve diğer testler ile sperm sayısı, hareketliliği ve morfolojisi değerlendirilir. Ayrıca hormonal testler, genetik değerlendirmeler veya görüntüleme yöntemleri de gerekebilir.

Tedavi planı, oligoastenozospermi’nin altında yatan nedenlere bağlı olarak belirlenir. Hormonal dengesizlikler varsa, hormon tedavisi uygulanabilir. Varikosel veya yapısal bozukluklar gibi düzeltilebilir nedenler tespit edilirse, cerrahi müdahaleler veya diğer tedaviler düşünülebilir. Yardımcı üreme teknikleri, örneğin tüp bebek (IVF) veya intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI), gebelik şansını artırmak için kullanılabilir.

Oligoastenozospermi durumuyla karşılaşan bir kişi ve partneri, bir ürolog veya jinekologdan yardım almalıdır. Bu uzmanlar, durumu değerlendirebilir, testleri yapabilir ve en iyi tedavi seçeneğini belirleyebilir. Her bireyin durumu farklıdır ve tedavi süreci bireyseldir, bu yüzden uzman bir doktora danışmak önemlidir.